UROGENITAL 13 – pakiet badań

Opis

Pakiet obejmuje diagnostykę infekcji intymnych w zakresie 13 patogenów:

• Chlamydia trachomatis
• Ureaplasma urealyticum
  
• Ureaplasma parvum
• Mycoplasma genitalium
• Mycoplasma hominis
• Neisseria gonorhoeae (rzeżączka)
• Trichomonas vaginalis (rzęsistek pochwowy)
• Treponema pallidum (Kiła)
• Haemophilus ducreyi (Pałeczka wrzodu miękkiego)
• Chlamydia trachomatis (serotypy L1, L2 i L3 Lymphogranuloma venereum)
• HSV1/HSV2 (opryszczka)
• Cytomegalovirus (wirus CMV)
• Varicella – Zoster Virus (wirus VZV)

Choroby przenoszone drogą płciową, zwane kiedyś chorobami wenerycznymi, to grupa chorób zakaźnych, które przenoszone są poprzez kontakty płciowe. Prawie połowa przypadków dotyka osób pomiędzy 15. a 24. rokiem życia.

Z uwagi na to, że wiele chorób przenoszonych drogą płciową nie daje żadnych objawów, lub objawy są bardzo nieznaczne, chory często nieświadomie zaraża kolejne osoby. Dlatego też w celu szybkiego wykrycia i podjęcia leczenia ważne jest wykonywanie badań przesiewowych. Zaleca się, aby wchodziły one w zakres rutynowych badań wykonywanych u aktywnych seksualnie nastolatków i młodych ludzi, jak również osób dorosłych znajdujących się w grupie podwyższonego ryzyka.

Nieleczone choroby przenoszone drogą płciową mogą mieć istotne i długotrwałe konsekwencje, m.in. prowadzą do bezpłodności u obu płci, natomiast u kobiet mogą powodować stany zapalne w obrębie miednicy, co zwiększa ryzyko bezpłodności i ciąży pozamacicznej.

Chlamydioza

Jest chorobą przenoszoną droga płciową, wywołuje ją  Gram ujemna bakteria Chlamydia trachomatis. Zakażenie tą bakterią często nazywane jest “cichą epidemią”, ponieważ występuje powszechnie, ale wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że są zakażone. U kobiet zakażenie objawia się  m.in. zapaleniem cewki moczowej, jajników, jajowodów. Natomiast u mężczyzn zakażenie prowadzi do zapalenia cewki moczowej, jąder, najądrzy, gruczołu krokowego i odbytnicy.  U obu płci nieleczone zakażenie może prowadzić do bezpłodności. U kobiet ciężarnych nieleczona infekcja może przyczynić się do wystąpienia poronień oraz wad u płodu. Chorobę tę można wyleczyć przy pomocy antybiotyków.

Ureaplazmoza

Infekcja Ureaplasmą jest niebezpieczna, ponieważ najczęściej przebiega skąpoobjawowo. Do zgłaszanych przez pacjentki objawów możemy zaliczyć: upławy, krwawienia pomiędzy miesiączkami, ból w podbrzuszu, świąd, szczypanie w cewce moczowej.

Nieleczone zakażenie bakteryjne u kobiet powoduje zapalenie błony śluzowej macicy, przydatków (jajników, jajowodów i przymacicza) a nawet zapalenie otrzewnej. Infekcja Ureaplazmą u mężczyzn dotyka cewki moczowej, najądrzy i gruczołu krokowy, do zakażenia dochodzi przede wszystkim droga kontaktów seksualnych lub podczas porodu z matki na dziecko.

Mykoplazmoza

Zakażenia Mycoplasma hominis i Mycoplasma genitalium często przebiegają bezobjawowo. Wywoływane są przez drobne bakterie nieposiadające ściany komórkowej, odporne na antybiotyki (tj. wankomycyna, cefalosporyna, penicylina). Leczenie mykoplazmozy uzależnione jest od gatunku mykoplazmy. Mycoplasma hominis jest oporna na erytromycynę, lekiem z wyboru jest klindamycyna. Większość zakażeń mykoplazmą przebiega bezobjawowo.

Infekcje wywołane bakteriami Mycoplasma hominis występują powszechnie u osób aktywnych seksualnie (nawet u 50% z nich).

Skutkiem przewlekłej infekcji Mycoplasma hominis może być:

• odmiedniczkowe zapalenie nerek
• gorączka połogowa
• w przypadku kobiet ciężarnych – przedwczesny poród
• zakażenie ogólnoustrojowe u osób o obniżonej odporności

Zakażenia Mycoplasma genitalium są rzadsze i mogą prowadzić do:

• nierzeżączkowego zapalenia cewki moczowej
• zapalenia narządów miednicy mniejszej (zapalenie cewki moczowej lub zapalenie szyjki macicy)
• obniżonej płodności u kobiet

Rzeżączka

Jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób wenerycznych na świecie. U kobiet objawy, jeśli występują, są mało specyficzne. Należą do nich: bolesne oddawanie moczu, bóle w podbrzuszu, patologiczna wydzielina z pochwy, krwawienie między-miesiączkowe lub krwawienie z odbytu.

U mężczyzn najbardziej charakterystycznym objawem, pojawiającym się po 2-5 dniach od zakażenia, jest ropna wydzielina z cewki moczowej z towarzyszącym skąpomoczem. Inne objawy, które mogą towarzyszyć zakażeniu, to obrzęk i bóle jąder, oraz krwawienie z odbytu. Zakażenie rzeżączką zwiększa ryzyko zachorowania na HIV aż 10 krotnie.

Rzęsistkowica

Mężczyźni są zwykle bezobjawowymi nosicielami. Niekiedy pacjenci odczuwają dolegliwości ze strony układu moczowo-płciowego tj. zapalenie cewki moczowej. U kobiet może wystąpić zapalenie pochwy, któremu towarzyszą wodniste, cuchnące, zielonożółte upławy, swędzenie, pieczenie i bolesne oddawanie moczu. W przypadku infekcji Trichomonas vaginalis wysoce istotne jest odpowiednia diagnostyka i leczenie mężczyzny, który ze względu na brak objawów towarzyszących zakażeniu często jest nieświadomym nosicielem rzęsistka.

Treponema pallidum (Krętek blady kiły)

Kiła jest chorobą wywoływaną przez krętka bladego (łac. Treponema pallidum ssp. pallidum) przenoszoną głównie drogą płciową, ale także drogą przezłożyskową od zakażonej matki do płodu, prowadząc do tzw. kiły wrodzonej.

Nieleczona kiła może być przyczyną ciężkich problemów zdrowotnych prowadząc do uszkodzenia układu nerwowego (w tym utraty wzroku), układu krążenia, kości, stawów, nerek czy wątroby, a także w niektórych przypadkach może być przyczyną śmierci.

Haemophilus ducreyi (Pałeczka wrzodu miękkiego)

Wrzód miękki to choroba bakteryjna wywoływana przez gram ujemne pałeczki Haemophilus ducreyi, należąca do grupy chorób roznoszonych drogą płciową. Wrzód miękki najczęściej diagnozuje się u mężczyzn, ponieważ u kobiet choroba ta może przebiegać bezobjawowo lub w postaci utajonej.

Po bezobjawowym okresie wylegania, trwającym średnio od 5-7 dni, pojawia się zmiana pierwotna w postaci bolesnej plamy, grudki lub krosty, która w przeciągu 48 godzin ulega owrzodzeniu, co u mężczyzn widoczne jest na napletku, rowku zażołędnym, żołędzi prącia, okolicach ujścia cewki moczowej oraz worku mosznowym natomiast u kobiet w przedsionku pochwy, łechtaczce, szyjki macicy i okolice odbytu.

HSV1/HSV2 (wirus opryszczki)

Opryszczka pospolita jest bardzo częstą infekcją wirusową u ludzi dotycząca ponad 70% dorosłej populacji. Wywołana jest przez dwa typy wirusów HSV-1 i HSV-2 (Herpes simplex virus).

Typ HSV-1 przenoszony z wydzieliną pęcherzykową, śliną oraz przez bezpośredni kontakt z błonami śluzowymi i skórą najczęściej powoduje zmiany w obrębie wargi i jamy ustnej, a do zakażenia pierwotnego dochodzi najczęściej we wczesnym dzieciństwie, jednak opryszczką można zakazić się w każdym wieku.

Typ HSV-2 przenoszony najczęściej poprzez kontakty seksualne, wywołuje zakażenie okolic narządów płciowych, tym samym zakażeniu ulegają osoby po rozpoczęciu życia seksualnego.

Okres inkubacji wirusa opryszczki wynosi od 1 – 26 dni (zwykle 6–8), a wspólną cechą wirusów HSV jest rozwój zakażenia latentnego, czyli trwającego całe życie osoby zakażonej co oznacza, że kto raz zaraził się opryszczką, będzie już zawsze miał w swoim organizmie wirusa HSV i okresowo będzie go wydalał w ślinie lub wydzielinach płciowych bowiem nie można całkowicie wyleczyć zakażenia wirusem opryszczki.

Po około 2–3 dniach po zakażeniu pojawiają się drobne pęcherzyki z przeźroczystym płynem, które pękając pozostawiają bolesne owrzodzenia i nadżerki. Zmiany po zagojeniu zwykle nie zostawiają śladów.

Zakażenie wirusem HSV-1 mogą przybierać rożne postacie, w zależności od umiejscowienia jako:

• Opryszczka wargowa
• Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej
• Zanokcica opryszczkowa i opryszczka skóry
• Zapalenie spojówek i rogówki
• Opryszczkowe zapalenie mózgu
• Zakażenia narządowe – np. zapalenie wątroby lub opryszczka uogólniona

Zakażenie wirusem opryszczki płciowej (HSV-2) występuje najczęściej w postaci opryszczki narządów płciowych, przy czym przebieg choroby może być bezobjawowy lub skąpoobjawowy, bez typowych pęcherzyków.

Klasycznymi zmianami przy infekcji narządów płciowych wywołanych przez HSV-1 lub HSV-2 są pęcherzyki i zapalne grudki na zewnętrznej powierzchni genitaliów pojawiające się zwykle po 4–7 dniach po kontakcie seksualnym z osobą zakażoną HSV-2 lub HSV-1. Po 2–3 tygodniach, pęcherzyki i grudki przekształcają się w owrzodzenia i nadżerki, a z czasem stopniowo ustępują.

Bardzo rzadką, aczkolwiek najpoważniejszą, bo cechująca się wysoką śmiertelnością, postacią zakażenia wirusem HSV-2 jest opryszczkowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu.

Ponadto coraz więcej prac naukowych donosi, że infekcja HSV odgrywa rolę w rozwoju jednej z najczęstszych chorób neuoredegeneracyjnych, choroby Alzheimera, prowadząc do odkładania beta-amyloidu oraz tzw. białka tau.

Cytomegalovirus – CMV (wirus cytomegalii)

Cytomegalia jest powszechną chorobą wirusową wywoływaną przez cytomegalowirusa (CMV) należącego do rodziny herpeswirusów czyli tej samej grupy co wirus opryszczki, ospy wietrznej i półpaśca i tak jak w przypadku infekcji wywoływanych przez w.w. wirusy, zakażenie CMV najczęściej przebiega bezobjawowo. Dzieje się tak dlatego, że po zakażeniu u osób z prawidłowym układem odpornościowym cytomegalowirus pozostaje w organizmie w postaci utajonej. Do jego aktywacji dochodzi w stanach niedoboru odporności, np. w okresie ciąży lub w przebiegu choroby nowotworowej, co na skutek zainfekowania narządów miąższowych powoduje zapalenie mózgu, płuc, wątroby czy nerek.

Trzy główne drogi zakażenia wirusem CMV to: transfuzje krwi i preparatów krwiopochodnych, bezpośredni kontakt z płynami ciała (mocz, ślina, łzy, mleko u karmiących matek) oraz kontakty seksualne, a także przez łożysko lub w trakcie porodu (od matki do płodu).

W związku z tym, że cytomegalowirus może zostać przekazany dziecku przez chorą matkę w czasie ciąży lub porodu, a konsekwencją zarażenia może być poronienie, poród przedwczesny, urodzenie martwego dziecka lub dziecka z zespołem wad wrodzonych, niezwykle ważna jest diagnostyka cytomegalii u kobiet w okresie rozrodczym na wczesnym etapie choroby.

 

Varicella-Zoster Virus – VZW (wirus ospy wietrznej i półpaśca)

Ospa wietrzna jest zakaźną chorobą wirusową wywoływana przez wirusy ospy wietrznej i półpaśca (Varicella-zoster virus – VZV). Do zakażenia wirusem VZW dochodzi najczęściej drogą kropelkową, przez kontakt bezpośredni oraz przez łożysko. Okres inkubacji wirusa to 10-21 dni, a u osób przyjmujący leki immunosupresyjne może nawet do 35 dni. Po przebyciu ospy wietrznej, wirus VZW pozostaje w organizmie w postaci utajonej i na skutek stanu obniżonej odporności może się uaktywnić powodując półpasiec.

Ospa wietrzna występuje głównie u dzieci, ale może wystąpić również u młodzieży i dorosłych, charakteryzując się cięższym przebiegiem i poważniejszymi powikłaniami. Najbardziej charakterystycznym objawem ospy wietrznej jest pojawienie się drobnych, czerwonych plamek na skórze tułowia, twarzy oraz głowy, ale także często na błonach śluzowych: w okolicy ujścia cewki moczowej, krtani, narządów płciowych, jamy ustnej, spojówkach i jelit.