Metoda: RT-PCR
Termin realizacji : 2 – 10 dni roboczych
Materiał badany: kał + mocz lub inny materiał uzgodniony z laboratorium
Zakres testu:
Przywra krwi (Schistosoma haematobium)
Fasciola hepatica (Motylica wątrobowa)
Opistorchis viverrini
Etapy badania molekularnego kału:
- izolacja materiału genetycznego (DNA) z kału
- powielenie sekwencji DNA charakterystycznych dla poszukiwanego gatunku pasożyta (reakcja RT-PCR)
- analiza wyniku
Przywra krwi – gatunek płazińca, którego żywicielem ostatecznym jest zazwyczaj człowiek. W organizmie człowieka pasożyt dożywa od 5 do 18 lat, natomiast choroba, którą wywołuje zwana jest schistosomatozą lub inaczej bilharcjozą. Dorosła postać płazińca żyje w naczyniach krwionośnych, gdzie żywi się krwią.
Zarażenie człowieka następuje przez czynne wniknięcie cerkarii przez skórę podczas kąpieli w zanieczyszczonej wodzie (zbiorniki wody słodkiej). Cerkarie drogą naczyń krwionośnych dostają się przez serce, następnie płuca (w ciągu 48 godzin) do układu żyły wrotnej, gdzie osiągają dojrzałość płciową. Długość życia osobników dorosłych wynosi 2-18 lat. Objawy skórne występują zazwyczaj dwuetapowo. W pierwszym (okres inwazji) pojawia się świąd i wysypka grudkowa utrzymująca się przez kilka dni w miejscu przenikania cerkarii przez skórę. W drugim (okres ostrej toksemii) występuje pokrzywka oraz obrzęk twarzy (podczas dojrzewania pasożyta w układzie żyły wrotnej). Postaci dorosłe migrują parami w układzie krwionośnym, samica składa jaja w naczyniach włosowatych pęcherza moczowego, skąd wydostają się na zewnątrz.
Motylica wątrobowa – przywra o złożonym cyklu życiowym. Forma dojrzała pasożytuje w przewodach żółciowych wątroby roślinożerców (gł. bydła, owiec, kóz oraz niekiedy człowieka) – żywicieli ostatecznych. Jest bezwarunkowym pasożytem, co oznacza że nie może występować w formie wolno żyjącej, jedynie w ciele swojego żywiciela. Motylica wywołuje chorobę zwaną fascjolozą.
Opisthorchis viverrini gatunek pasożytniczej przywry rozpowszechnionej w Europie, spotykanej u człowieka. Wywołuje chorobę określaną jako opistorchozę. Cykl życiowy tego pasożyta jest bardzo złożony i trwa ok. 20 lat. Zarażenie następuję przez spożycie niedogotowanej ryby zawierającej larwy. Zjedzona larwa dostaje się do dwunastnicy, gdzie za pomocą brodawki Vatera wędruje do dróg żółciowych, gdzie osiąga dojrzałość płciową. Nowe jaja składane są po ok. 3-4 tygodniach przez dorosłe osobniki zakotwiczone w błonie śluzowej dróg żółciowych lub trzustkowych. Organizm gospodarza jest zmuszony przez cały czas zapewniać pasożytowi substancje odżywcze oraz niwelować produkty ich procesów życiowych. Z drugiej strony pasożyty tłumią reakcje obronne organizmu gospodarza. W łagodnych przypadkach choroba objawia się dyspepsją, bólem brzucha, biegunkami i zaparciami. Przy dłużej trwającej inwazji pasożytniczej objawy mogą być bardziej nasilone: mogą być obecne hepatomegalia i niedożywienie. W rzadkich przypadkach rozwija się zapalenie dróg żółciowych, zapalenie pęcherzyka żółciowego i rak dróg żółciowych.