Jak dochodzi do zakażenia?
Bakteria Borrelia burgdorferi rozprzestrzenia się poprzez ukąszenie zakażonych kleszczy i powoduje chorobę zwaną boreliozą.
Kleszcze mogą przyczepiać się do dowolnej części ludzkiego ciała, ale często znajdują się w trudno widocznych obszarach, takich jak pachwiny, pachy i skóra głowy. W większości przypadków (ale nie zawsze) kleszcz musi być przyczepiony na 36 do 48 godzin lub dłużej, zanim bakteria boreliozy będzie mogła zostać przeniesiona.
Większość ludzi zaraża się przez ukąszenia niedojrzałych kleszczy zwanych nimfami. Nimfy są małe (mniej niż 2 mm) i trudne do zauważenia; żerują w miesiącach wiosennych i letnich. Dorosłe kleszcze mogą również przenosić bakterie boreliozy, ale są znacznie większe i jest bardziej prawdopodobne, że zostaną wykryte i usunięte, zanim zdążą przenieść bakterie.
Czy istnieją inne, poza kleszczowe, drogi zakażenia?
- Brak dowodów na to, że borelioza przenosi się z człowieka na człowieka. Na przykład osoba nie może zarazić się poprzez dotyk, pocałunek lub seks z osobą chorą na boreliozę.
- Nieleczona borelioza w czasie ciąży może prowadzić do infekcji łożyska. Rozprzestrzenianie się z matki na płód jest możliwe, ale rzadkie. Na szczęście przy odpowiedniej antybiotykoterapii ryzyko zakażenia podczas porodu jest niskie. Brak opublikowanych badań oceniających wyniki rozwojowe dzieci, których matki zachorowały na boreliozę w czasie ciąży.
- Mimo, że żaden przypadek boreliozy nie został powiązany z transfuzją krwi, naukowcy odkryli, że krętki Borelii mogą żyć we krwi przechowywanej do oddania. Osoby leczone antybiotykiem na boreliozę nie powinny oddawać krwi. Osoby, które zakończyły leczenie antybiotykami z powodu boreliozy, mogą być uważane za potencjalnych dawców krwi.
- Chociaż psy i koty mogą zarazić się boreliozą, nie ma dowodów na to, że przenoszą chorobę bezpośrednio na swoich właścicieli. Jednak zwierzęta domowe mogą przynosić zakażone kleszcze do domu lub podwórka. Rozważ ochronę swojego zwierzaka, a być może i siebie, poprzez stosowanie produktów do zwalczania kleszczy dla zwierząt.
- Nie zachorujesz na boreliozę jedząc dziczyznę, ale pamiętaj aby zawsze dokładnie ugotować mięso przed spożyciem.
- Brak wiarygodnych dowodów na to, że borelioza może być przenoszona przez powietrze, żywność, wodę lub przez ukąszenia komarów, much, pcheł lub wszy.
Jak kleszcze znajdują swoich żywicieli?
Kleszcze nie potrafią latać ani skakać. Zamiast tego czekają na gospodarza, odpoczywając na czubkach traw i krzewów. Podczas takiego oczekiwania kleszcze trzymają się liści i trawy dolnymi odnóżami. Natomiast górną parę odnóży trzymają wyciągniętą, czekając, by wspiąć się na przechodzącego gospodarza. Kiedy gospodarz ociera się o miejsce, w którym czeka kleszcz, szybko wdrapuje się na pokład. Następnie znajduje odpowiednie miejsce do ugryzienia gospodarza.
Jak kleszcze przyczepiają się do swoich żywicieli?
- W zależności od gatunku kleszcza i jego etapu życia przygotowanie do żerowania może zająć od 10 minut do 2 godzin. Kiedy kleszcz znajdzie miejsce żerowania, chwyta skórę i wbija się w powierzchnię. Przez powstały otwór kleszcz następnie wkłada rurkę do pobierania krwi. Wiele gatunków wydziela również substancję podobną do cementu, która utrzymuje je mocno przytwierdzone podczas posiłku. Rurka do karmienia może mieć zadziory, które pomagają utrzymać kleszcza na miejscu.
- Kleszcze mogą również wydzielać niewielkie ilości śliny o właściwościach znieczulających, tak że zwierzę lub osoba mogą nie odczuwać, że kleszcz się przyczepił. Jeśli kleszcz znajduje się w osłoniętym miejscu, może pozostać niezauważony.
- W sytuacji, gdy zwierzę-gospodarz ma pewne infekcje krwiopochodne, takie jak bakterie wywołujące boreliozę, kleszcz może połknąć patogen i zostać zarażony. Jeśli kleszcz później pasożytuje na człowieku, może on zostać zarażony.
- Po nasyceniu kleszcz odpada i przygotowuje się do kolejnego etapu życia. Przy następnym karmieniu może przenieść infekcję na nowego żywiciela. Raz zarażony kleszcz może przenosić infekcję przez całe życie.
- Jeśli usuniesz kleszcza szybko (w ciągu 24 godzin), możesz znacznie zmniejszyć ryzyko zachorowania na boreliozę. Przeniesienie się bakterii wywołujących boreliozę z kleszcza do żywiciela zajmuje trochę czasu. Im dłużej kleszcz jest przyczepiony, tym większe ryzyko zachorowania.
